Nguyên nhân và cách diệt rêu tóc trong bể cá cảnh

Rêu tóc (tên khoa học: Cladophora hoặc Oedogonium) là một loại tảo thường xuất hiện trong bể cá cảnh, đặc biệt là bể thủy sinh. Nó có dạng sợi mảnh, mềm, màu xanh lục và bám vào cây thủy sinh, đá, kính bể hoặc các vật trang trí.

1. Nguyên nhân gây rêu tóc trong bể cá

Rêu tóc là một trong những loại rêu từ nhiên thường xuất hiện trong bể cá, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sinh trưởng của cá cũng như cây thuỷ sinh. Dưới đây là những nguyên nhân chính khiến rêu tóc phát triển:

• Dư thừa dinh dưỡng: Hàm lượng nitrat (NO3) và photphat (PO4) cao trong nước là nguyên nhân chính khiến rêu tóc phát triển mạnh.
• Ánh sáng quá mạnh hoặc thời gian chiếu sáng dài: Rêu tóc ưa sáng, nếu bể cá nhận quá nhiều ánh sáng hoặc chiếu sáng liên tục hơn 8-10 tiếng/ngày, rêu sẽ bùng phát.
• Dòng nước yếu: Lưu thông nước kém làm các chất hữu cơ tích tụ, tạo môi trường lý tưởng cho rêu tóc sinh sôi.
• Thiếu vi sinh hoặc mất cân bằng hệ sinh thái: Khi bể chưa ổn định hoặc thiếu vi sinh vật có lợi, rêu tóc dễ phát triển hơn.

2. Cách xử lý rêu tóc trong bể cá

✅ Giảm lượng dinh dưỡng dư thừa:

• Kiểm soát lượng thức ăn cho cá, tránh dư thừa.
• Hạn chế phân nền hoặc phân nước nếu thấy rêu phát triển mạnh.
• Thay nước định kỳ 30-50% mỗi tuần để loại bỏ dinh dưỡng dư thừa.

✅ Điều chỉnh ánh sáng:

• Giảm cường độ hoặc thời gian chiếu sáng xuống 6-8 tiếng/ngày.
• Tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu vào bể.

✅ Tăng cường dòng chảy và lọc nước:

Sử dụng lọc mạnh hơn hoặc bố trí đầu ra của máy lọc hợp lý để giúp nước luân chuyển tốt hơn.

✅ Thả sinh vật ăn rêu:
Một số loài cá và tép có thể giúp kiểm soát rêu tóc tự nhiên, như:

• Cá bút chì (Siamese Algae Eater – SAE)
• Cá otto (Otocinclus)
• Cá bống vàng (Stiphodon)
• Tép Amano, tép Yamato
• Ốc nerita

✅ Sử dụng phương pháp thủ công:

• Dùng nhíp hoặc bàn chải đánh rêu tóc ra khỏi cây và vật trang trí.
• Hút đáy thường xuyên để loại bỏ rêu bị bong ra.

✅ Dùng hóa chất hoặc CO₂ để diệt rêu:

• Có thể dùng dung dịch diệt rêu như Excel (Seachem), Hydrogen Peroxide (H₂O₂) pha loãng để xử lý rêu tóc.
• Nếu bể thiếu CO₂, bổ sung khí CO₂ có thể giúp cây thủy sinh phát triển mạnh hơn và lấn át rêu tóc.

3. Kết luận

Rêu tóc trong bể cá là vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được. Việc duy trì sự cân bằng giữa dinh dưỡng, ánh sáng và hệ sinh thái trong bể là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa và loại bỏ rêu tóc. Nếu đã có rêu tóc, hãy kết hợp nhiều biện pháp để xử lý triệt để nhưng vẫn đảm bảo sự an toàn cho hệ sinh vật trong bể.